Jan W. Schnerr, 21 mei 2017

Plaatsvervangende schaamte

Ik zag het filmpje op een Amerikaanse site: Trump daalt de vliegtuigtrap af met naast hem Melanie, zijn vrouw. Je weet dat rechts onder, nog net niet in beeld de oude Saoedische koning komt aanstrompelen om het paar te begroeten. En? Wat flitst er door je hoofd? ‘Laat ze allebei doodvallen, deze twee compagnons bij de massamoord op de bevolking van Jemen’? Nee, gedachteflitsen werken autonoom. ‘Als er maar niet iets extreem pijnlijks gebeurt!’ Een lomperik waar je in de kroeg nog niet naast zou willen zitten maar die op dit moment president van de Verenigde Staten is, ontmoet het hoofd van een staat met een middeleeuwse nomaden cultuur met dito religieuze opvattingen. Maar er gebeurde gelukkig niets bijzonders, men gaf elkaar een hand. Een dag later was er voor meer dan honderd miljard aan wapens verkocht. In tien jaar oplopend tot 350 miljard.

Strategie in het zand

Merkel was here

De Duitse bondskanselier Merkel was een maand geleden op bezoek. Op de officiële foto met de koning keken beiden alsof zij net uit een zandstorm kwamen. Wapens waren er niet verkocht. Er was gesproken over CO2-uitstoot. De G20 top komt eraan, die deze keer door Duitsland wordt voorgezeten.. Wat Jemen betrof wees de kanselier erop dat de voorkeur van Duitsland uitging naar een politieke oplossing. Zij sprak ook met een grote delegatie Saoedische vrouwen. Een levendig gesprek. Wanneer zouden vrouwen auto mogen rijden? Niemand die het wist.

En May …

De koning was nog moe van Theresa May van Engeland die – net aangetreden – ook al op bezoek was. Engeland is samen met de VS militaire steunpilaar van de Saoediërs bij de strafexpeditie stegen de Jemenieten. Ook de Engelsen leveren veel wapens en willen zaken blijven doen. Zij was schaamteloos op zakenreis. May heeft de Engelsen een grote economische toekomst beloofd ondanks, of dankzij de Brexit.

Handel, geen strategie

De Amerikaanse en Engelse strategische belangen op het Arabisch schiereiland worden minder. Maar de verkoop van wapens neemt juist toe. Zo sterk zelfs dat je je afvraagt of de oorlog in Jemen voldoende is om de stroom op gang te houden. De druk is ongetwijfeld groot om een of meer conflicten warm te houden. Iran staat wat dat betreft bovenaan. Iedereen verwachtte dat het akkoord tussen Obama en Iran doorgehaald zou worden door Trump, die dat had aangekondigd. Maar dat schijnt niet zo eenvoudig te zijn. Benieuwd of druk vanuit de EU-staten – Duitsland voorop – daarbij een rol speelt.

Mekka, Jeruzalem , Rome

Trump gaat op weg naar Israël en de Palestijnen. Daarna naar het Vaticaan. Prachtige symboliek: Mekka (althans op bezoek bij de beschermheer van de heiligdommen van de moslims), Jeruzalem (van de joden?), Rome (de eeuwige stad van de christenen). Nog kansen genoeg op struikelpartijen, fysiek dan wel overdrachtelijk.